Με τον Θανάση Ξανθό από την παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα.
Συνέντευξη στον Θανάση Ξανθό και το "koita magazine" .
Ποιο ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα για να συνθέσετε τον Ακίνδυνο ως ήρωα του νέου σας βιβλίου;
Η αρχική ιδέα, έμπνευση όπως συνηθίζουμε να την λέμε, είναι κάτι πολύ πιο απλό από ότι φανταζόμαστε. Είναι μια απλή συνθήκη, ένα ερώτημα που ζητά να απαντηθεί και αν και πιστεύουμε πολλές φορές ότι ξέρουμε την σωστή απάντηση, οι σωστές απαντήσεις θα μπορούσαν να είναι πολλές κατά περίπτωση. Ο τρόπος που θα απαντηθεί αυτό το ερώτημα κι ο ήρωας που ζητάει να γεννηθεί για αυτό, μαρτυράει και την πραγματική ανάγκη του συγγραφέα.
Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα λειτουργεί πολλές φορές ως όχημα για να μιλήσεις για άλλα θέματα, κοινωνικά κυρίως, κι έχει την ιδιαιτερότητα εκτός από το ενδιαφέρον του αναγνώστη που κρατάει αμείωτο, να βάζει τον συγγραφέα σε μια πολύ ενδιαφέρουσα δημιουργική διαδικασία. Στο τέλος, εκτός από την περιπέτεια του ήρωα, παρουσιάζει και τον κόσμο του, που δεν είναι άλλος από τον κόσμο του συγγραφέα.
Πιστεύω ότι ο Ακίνδυνος είναι εκείνος ο ήρωας που νιώθει παγωμένος απέναντι στις γρήγορες εξελίξεις του σύγχρονου κόσμου. Δεν προλαβαίνει να προσαρμοστεί και μαθαίνει να δέχεται τους κανόνες των ισχυρών ως έχουν, μέχρι την στιγμή που κινδυνεύει να «αφανιστεί».
Ο Ακίνδυνος θα λέγαμε ότι είναι μια μικρογραφία μιας μικρής μερίδας ανθρώπων που έχουν δικαιοσύνη και οδεύουν με αξιοπρέπεια. Πώς μπορούν όμως να επιβιώσουν σε μία κοινωνία άδικη και αναξιοπρεπή;
Συνήθως φυλαγόμαστε μονάχα από όλα εκείνα που θεωρούμε εμείς τον εαυτό μας ικανό να κάνει στους άλλους. Έτσι λοιπόν, οι «ακίνδυνοι» δεν πιστεύουν ότι ποτέ θα ασχοληθεί κανείς μαζί τους για να τους βλάψει, καθώς εκείνοι δεν επιδιώκουν το κακό του άλλου.
Στην σύγχρονη εποχή, καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με την ανόητη απληστία, την έλλειψη της κριτικής σκέψης που μας οδηγεί στο δρόμο των εύκολων συμπερασμάτων και της ψευδαίσθησης ότι οι δημοφιλείς άνθρωποι είναι κι αξιόλογοι. Όλα αυτά φαντάζουν πολύ μεγαλύτερα δίπλα σε έναν τέτοιο άνθρωπο, όπως φαντάζουν όλα τεράστια δίπλα σε ένα μικρό αθώο παιδί. Γιατί οι «ακίνδυνοι», καθώς και τα παιδιά, ξέρουν πραγματικά τι θέλουν, εάν δεν έχει αυτή η κοινωνία προλάβει να τους παραπλανήσει με τις ευφάνταστες υποσχέσεις της. Ο μόνος τρόπος να προστατευθείς είναι να αναλάβεις δράση, όπως αρμόζει σε κάθε περίπτωση και σε κάθε άνθρωπο. Γιατί εκείνος που ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΤΙΠΟΤΕ, όπως ο Ακίνδυνος ή ο ήρωας του Ακίνδυνου, είναι καταδικασμένος να χαθεί.
Ποια στοιχεία του ήρωα σας, έχετε τόσο εσείς, όσο και η οικογένειά σας;
Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, που περιέχει τις σκέψεις του Ακίνδυνου στην πιο δύσκολη φάση της ιστορίας, ξεκινάει με τα λόγια: «Η ζωή τρέχει, δεν ρωτάει κι αποφασίζει τυχαία. Όσοι φοβούνται, εγκλωβίζονται. Αν δεν ξυπνήσουν έγκαιρα, έρχεται μια μέρα που ξεχνούν πως υπήρχαν, γιατί ξέχασαν να ονειρεύονται και να επιλέγουν την πορεία τους.» Πιστεύω ότι το μυστικό είναι να επιλέγεις εσύ τον δρόμο σου, γιατί ακόμη κι αν αυτές οι επιλογές φέρουν αποτυχίες θα είναι μικρές. Μεγάλη αποτυχία στον άνθρωπο είναι να περιμένει να του συμβούν ωραία πράγματα, έτσι μονάχα από τύχη, δίχως την δική του συμβολή, γιατί τελικά είμαστε αυτό που κάνουμε κι όχι αυτό που μας συνέβη.
Έτσι λοιπόν, ομοιότητες θα έλεγα ότι είναι κυρίως η κόρη μου που είναι για μένα ένας σημαντικός λόγος και μια διαρκής έμπνευση για τέτοιες αλλαγές στην ζωή μου, όπως είναι για τον Ακίνδυνο η δική του.
Θα μπορούσατε να φανταστείτε την ιστορία αυτή να ζωντανεύει πάνω σε μια θεατρική σκηνή,
Για θεατρική σκηνή δεν το έχω φανταστεί. Ίσως γιατί νιώθω ότι έχει αρκετή δράση για να περιοριστεί σε μια σκηνή. Το θέατρο πραγματεύεται κυρίως τον εσωτερικό κόσμο των ηρώων, τις εσωτερικές τους συγκρούσεις, αλλά κι εκείνες ανάμεσα στους ήρωες μέσα από τις αντιθέσεις τους και πολλές φορές ακόμη και φιλοσοφικά ερωτήματα. Υπό αυτήν την έννοια, πιστεύω ότι έχει σημαντικά θέματα να πραγματευτεί σε ένα θεατρικό σανίδι, αλλά θα ήταν κάτι πολύ διαφορετικό από το μυθιστόρημα. Επειδή στην «Δημιουργική Γραφή» έχουμε, εκτός από τον πεζό και τον ποιητικό λόγο, την θεατρική και σεναριακή γραφή, έχω σκεφτεί πολλές φορές να τολμήσω να το γράψω σε σενάριο που θα μπορούσε να υποστηρίξει πιο εύκολα κομμάτι της δράσης, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχω βρει τον απαραίτητο χρόνο λόγω του μεταπτυχιακού.
Ακίνδυνος ίσον αδύναμος πολλές φορές ή όχι, κατά την γνώμη σας;
Όχι, για αυτό εξάλλου έχουμε και δύο λέξεις. Ο Ακίνδυνος που βρίσκεται μέσα σε αυτές τις σελίδες, είναι ακίνδυνος επειδή εκείνος έτσι θέλει να είναι κι όχι από αδυναμία. Ίσως και να φοβάται να διεκδικήσει πράγματα για τον εαυτό του, όμως η κινητήριος δύναμη είναι η κόρη του, η επόμενη γενιά που δεν πρέπει να επωμιστεί την ζημιά της δική του ακινησίας. Αυτό που τον δραστηριοποιεί, που του δίνει δύναμη, δεν είναι η επιθυμία του να αθωωθεί από την κατηγορία του δολοφόνου, αλλά το παιδί του από το στίγμα της κόρης του δολοφόνου.
Ένα μυθιστόρημα με αστυνομική χροιά. Τι βιβλία σας αρέσει να γράφετε περισσότερο;
Εκτός από το πρώτο που έχει ήδη εκδοθεί, και που αφορά την πορεία μιας νεαρής γυναίκας στην ωρίμανση, στην αυτογνωσία και στην αναθεώρηση των στόχων της, τα άλλα μυθιστορήματα που έχω γράψει έχουν πάντα ένα μυστήριο, μια ιστορία από το παρελθόν, ένα μυστικό που η βασική ηρωίδα δεν γνωρίζει ακόμη και πρόκειται να ανακαλύψει παρέα με τον αναγνώστη. Η αστυνομική πλοκή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για αυτόν που διαβάζει, αλλά και για αυτόν που γράφει, επειδή τον κρατάει σε εγρήγορση όσο διερευνά τα κίνητρα των ηρώων του και περιπλέκει τις καταστάσεις μέσα στο μυαλό του. Γιατί οι άνθρωποι γύρω μας είναι γρίφοι και εμείς τους ανακαλύπτουμε και τους γνωρίζουμε διεξοδικότερα, όχι μέσα από αυτά που κάνουν φανερά, αλλά από τα άλλα που κάνουν κρυφά και δεν είναι μέσα στους κανόνες.
Η ανάγκη σας για ενασχόληση με τη λογοτεχνία πώς προέκυψε;
Για χρόνια ήμουν όπως εκείνος ο ήρωας σε ένα διήγημα της Πατρίτσια Χάισμιθ, που έφτιαχνε ιστορίες με το μυαλό του, αλλά ποτέ δεν τις έγραφε. Σε κάποια δύσκολη φάση στην ζωή μου, όπου είχα πολύ ελεύθερο χρόνο, αλλά περιορισμένες δυνατότητες για οποιαδήποτε άλλη δράση, ξεκίνησα να γράψω το πρώτο μου μυθιστόρημα. Από εκείνη την στιγμή και μετά δεν σταμάτησα. Η ανάγκη είναι αυτή που προανέφερα, να βρεις απαντήσεις, να κατανοήσεις τους ανθρώπους, να οργανώσεις τις σκέψεις σου, τον κόσμο σου κι έτσι και ανακαλύψεις ότι αυτό λειτουργεί, δεν σταματάς.
Αν θα περιγράφατε την κοινωνία του σήμερα με μια φράση ποια θα ήταν αυτή;
Μια «Κοινωνία της εικόνας», των αλλεπάλληλων ερεθισμάτων που δεν έχουμε ακόμη εκπαιδευτεί να την διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά. Γιατί κατά τα άλλα όλα τα ίδια είναι κι όλα επαναλαμβάνονται, όπως η ανασφάλεια και οι φόβοι των ανθρώπων που δημιουργούν τα μεγαλύτερα προβλήματα στις σχέσεις τους.
Τι οφείλει να αλλάξει στην κοινωνία μας, για να γίνει καλύτερη και σίγουρα πιο ανθρώπινη;
Ίσως να καταβάλουμε περισσότερη προσπάθεια να κατανοήσουμε το διαφορετικό κι όχι να το κατηγοριοποιήσουμε και να το χρησιμοποιήσουμε ως αξιολογικό κριτήριο. Δηλαδή ότι δεν μας μοιάζει δεν είναι απαραίτητα κακό ή λάθος. Μπορεί να είναι απλά αλλιώτικο.
Παραθέτοντας μερικούς στίχους από ένα ποίημα που είχα γράψει στο μεταπτυχιακό,
«Δεν ξέρω τι λείπει από αυτόν τον κόσμο,
δεν ξέρω πως να τον αλλάξω,
πολλοί το βρήκαν και το είπαν,
κάποιοι τους άκουσαν με ύφος περισπούδαστο
κι ένευσαν, μα ο κόσμος αυτός δεν άλλαξε.»
θα έλεγα ότι χρειαζόμαστε Ακίνδυνους σε δράση, πολλή δράση, όχι θεωρία.
Ο σύνδεσμος στο "koita magazine" https://koitamagazine.gr/94440/afroditi-manoysaki-chreiazomaste-akindynoys-se-drasi-polli-drasi-ochi-theoria/
Comments